09.09.2015 Koncert galowy Orkiestry Filharmonii Narodowej w Auditorium di Milano

13 września, z okazji Dnia Polski na Wystawie Światowej EXPO 2015, na deskach jednej z najsłynniejszych muzycznych scen w Europie po raz pierwszy we Włoszech zabrzmi IV Symfonia „Tansman Epizody” op.85 H. M. Góreckiego. Tego dnia w Auditorium di Milano przed międzynarodową publiką, w tym przedstawicielami oficjalnych delegacji z  Włoch oraz Polski, wystąpi Orkiestra Filharmonii Narodowej w Warszawie pod dyrekcją Jacka Kaspszyka z udziałem pianisty Andrzeja  Wiercińskiego. Uroczystej premierze towarzyszyć będzie także wykonanie Koncertu fortepianowego e-moll op. 11 Fryderyka Chopina.

Andrzej Wierciński, który przedstawi podczas Dnia Polski oba utwory, to jeden z najbardziej utalentowanych młodych polskich pianistów (rówieśnik Chopina z czasu, gdy wykonywał on swój utwór po raz pierwszy) - zwycięzca Ogólnopolskiego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie (2015) oraz reprezentanta Polski podczas XVII Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego (w październiku 2015).

 

Koncert fortepianowy e-moll op. 11 Fryderyka Chopina – tło historyczne

W 1830 roku miały miejsce prawykonania dwóch koncertów fortepianowych, z których Koncert e‑moll op. 11 jest – wbrew numeracji – chronologicznie drugim. Wielu komentatorów uważa to dzieło za dojrzalsze od Koncertu f‑moll, choć oba są utworami mistrzowskimi, probierzem najwyższego talentu i umiejętności nabytych przez Chopina podczas studiów. Utrzymane w klasycznych ramach dzieła bliskie są konwencjom stylu brillant – a więc zawierają wiele elementów wirtuozowskiego popisu: arabeskowych ornamentów, biegników na przemian z piękną instrumentalną kantyleną, w której rozpoznać można elementy polskiego stylu narodowego. Szczególnie zachwyca romantyczny liryzm części II, o której sam Chopin tak pisał w liście do przyjaciela: „Nie ma to być mocne, jest ono więcej romansowe, spokojne, melancholiczne, powinno czynić wrażenie miłego spojrzenia w miejsce, gdzie stawa tysiąc lubych przypomnień na myśli”. Biografowie są zgodni, iż niezwykła aura tej części to echo młodzieńczego uczucia do pięknej śpiewaczki, Konstancji Gładkowskiej.

 

IV Symfonia „Tansman Epizody” op. 85 H. M. Góreckiego na orkiestrę oraz fortepian i organy obbligato – tło historyczne

Henryk Mikołaj Górecki, zaliczany do najwybitniejszych polskich kompozytorów swojego pokolenia jest autorem czterech symfonii. Po okresie awangardowych poszukiwań jego III „Symfonia pieśni żałosnych” okazała się stylistycznym przełomem, powrotem do ekspresyjnej prostoty i eufonii. Wiele lat po prawykonaniu dzieło to odniosło ogromny, międzynarodowy sukces, lecz Górecki na długo zaniechał pisania symfonii. Dopiero namowy muzykologa Andrzeja Wendlanda, dyrektora łódzkiego festiwalu im. Aleksandra Tansmana (polskiego kompozytora o żydowskich korzeniach, urodzonego w Łodzi, zarazem luminarza polskiej kultury, działającego głównie w Paryżu) oraz zamówienie London Philharmonic Orchestra (i Southbank Centre w Londynie, przy wsparciu Instytutu Adama Mickiewicza, Los Angeles Philharmonic Association oraz ZaterdagMatinee) zainspirowały powstanie nowej - IV Symfonii. Dzieło poświęcone jest pamięci Aleksandra Tansmana, którego niektóre litery imienia i nazwiska posłużyły do skomponowania tematu, nie tylko otwierającego utwór, ale również powracającego we wszystkich czterech częściach Symfonii w roli motta. To opus ultimum, pełne symboli i historycznych nawiązań, przynosi subtelną retrospekcję twórczości Góreckiego. Kompozytor niestety zmarł zanim w pełni ukończył dzieło, lecz było ono na tyle zaawansowane, że jego syn – Mikołaj Górecki, także kompozytor – przygotował partyturę do wykonania, które stało się długo oczekiwanym muzycznym wydarzeniem (premiera światowa – 12 kwietnia 2014 w Londynie; premiera polska  – 15 lutego 2015 w Łodzi).

Do pobrania: PDF, DOCX